In de 17e- en 18e eeuwse peepshow of kijkdozen, keek de toeschouwer door een opening binnen op een "gelaagd" ontwerp. Meerdere onderdelen van een scene werden boven of voor elkaar in scene gezet. Die techniek van het werken met gedeeltelijk "transparante" lagen dook ook op in encyclopedieën waar bijvoorbeeld de verschillende delen van het menselijk lichaam in verschillende semitransparante lagen over elkaar werden geplaatst. Hierdoor kreeg de lezer een "interactief" doorzicht in het menselijk lichaam. De gebruiker kan de laagjes één voor één bekijken en zo "dieper" in het voorbeeld gaan kijken. Uiteraard hadden peepshows of kijkdozen net het omgekeerde doel: zij tonen meerdere lagen simultaan.
Het werken met lagen duikt in het laatste kwart van de twintigste eeuw ook op in grafische software waardoor het maken van digitale collages en composities erg vergemakkelijkt. Het softwarepakket Adobe Photoshop is de de facto standaard voor beeldcompositie en grafische vormgeving van ondermeer tijdschriftcovers en affiches. Toch is het zeker niet het enige stuk software dat werkt met de lagentechniek.
Elke laag bevat een 'rechthoekig' vlak zo groot als de afbeelding. Delen van die laag kunnen transparant zijn. U kan lagen verwijderen en toevoegen, delen van een laag verwijderen of inkleuren, filtereffecten op de lagen toepassen, tekst toevoegen enz.
Dit houdt in dat de ontwerper eerst een achtergrondkleur of afbeelding aan een ontwerp kan toevoegen, en daar bovenop meerdere uitgeknipte onderdelen kan plakken, zo'n beetje op dezelfde manier als het maken van een collage met de hand.
Een gelijkaardige laagjestechniek duikt ook op in professionele animatie- en filmmontageprogramma's.
Via deze link vind je onze handleiding voor het werken met lagen in Photoshop.
In het boek "Niet van gisteren" lees je meer over de geschiedenis van de toverlantaarn. Ook bij de toverlantaarn dook de "laagjestechniek" al eens op. Tot de meest bijzondere slides behoren animeerbare. Op één glasplaatje werd de achtergrond geschilderd. Daarvoor zat een tweede animeerbare slide die manueel of via een mechanisme kon bewegen or roteren. Op het geprojecteerde beeld kreeg je één geheel te zien.
In meer geavanceerde filmmontageprogramma's kunnen meerdere (gedeeltelijk transparante) lagen film over elkaar gelegd worden. Heel bekend zijn op dit vlak de chromakeytechniek, de matte-techniek en maskers.
Chroma-key (beter bekend als 'greenscreen' of 'bluescreen') is een techniek waarbij 2 filmlagen over elkaar heen worden gelegd. De techniek wordt veelvuldig toegepast in professionele filmstudio’s en biedt de mogelijkheid om acteurs pas later in een filmbeeld te plaatsen. Sterker nog: de acteurs hoeven zelfs niet op de echte filmlocatie aanwezig te zijn.
Bij chroma-key worden acteurs of objecten voor een egaal gekleurde achtergrond gefilmd. Meestal neemt men blauw of groen, omdat die kleuren weinig of niet in het menselijk lichaam voorkomen. Daarom noemt men de techniek ook vaak greenscreen of bluescreen. In andere toepassingen spreekt men van color keying of colourseparation overlay. Het blauw of groen wordt in de montage weggefilterd en vervangen door een ander filmbeeld of een afbeelding. Op die manier kan men de acteur(s) in een volledig andere omgeving (of zelfs een computer gegenereerde omgeving) laten verschijnen.
Een bekend voorbeeld is het weerbericht, waar de weerman -of vrouw voor een blauw doek presenteert. Het blauwe doek wordt in de montage vervangen door een (geanimeer- de) weerkaart. Voorwaarde is natuurlijk wel dat de acteur of presentator geen groene of blauwe kleren draagt.
